Ο Παυσανίας

Στα χνάρια του περιηγητή Παυσανία στην Αρκαδία

Ο Παυσανίας καταγόταν από τη Μικρά Ασία. Ήταν αρχαίος Έλληνας περιηγητής και συγγραφέας.

Έζησε τα έτη 110 ή 120μ.Χ έως το 170 ή 180μ.Χ. Η χρονική διάρκεια της ζωής του βγαίνει από εκτιμήσεις ερευνητών, βάσει των χρονολογιών γνωστών ιστορικών γεγονότων που συνδέονται με την ηλικία του και ο ίδιος αναφέρει στα βιβλία του.

Είχε λάβει Ελληνική παιδεία και γνώριζε πολύ καλά την Ελληνική ιστορία και μυθολογία. Από το έργο του Ελλάδος Περιήγησης, στα Αρκαδικά του, που είναι το (Η) όγδοο από τα δέκα βιβλία του, μαθαίνουμε για τις περιηγήσεις του Παυσανία στην Αρκαδία μετά το 160 ή 170 μ.Χ. Είναι η εποχή της αίγλης και της ακμής της Ρωμαϊκής αυτοκρατορίας την οποία θαύμαζε.

Η αρχαία Αρκαδία

Η Αρχαία Αρκαδία περιλάμβανε το κεντρικό τμήμα της Πελοποννήσου. Η περιοχή της παραλιακής Κυνουρίας ανήκε στην Αργολίδα ή στη Λακεδαίμονα, αφού το Άργος και η Σπάρτη έκαναν συχνά πολέμους για την κατοχή της. Τα όρια λοιπόν της αρχαίας Αρκαδίας ταυτίζονταν σχεδόν με τη σημερινή έκτασή της, με μικρές διαφοροποιήσεις.

Ο Παυσανίας εισέρχεται στην Αρκαδία.

Η είσοδος του Παυσανία γίνεται από την ανατολική διάβαση της Κλίμακος, στο διάσελο του Αρτεμισίου και του Λυρκείου, προερχόμενος από την Αργολίδα. Είναι οι σημερινές Πόρτες, όπου έχει κατασκευαστεί η σήραγγα του Αρτεμισίου στον κεντρικό δρόμο Τρίπολης – Αθήνας.Πρώτο χωριό που συναντά είναι τα Μελαγγεία μεταξύ Σάγκα και Νεστάνης, που ταυτίζεται με το Πικέρνι. Στο βόρειο τμήμα του Αργού πεδίου συναντά την κώμην της Νεστάνης και αναφέρεται στη Φιλίππειον κρήνη.

Σταθμοί περιηγήσεων του Παυσανία.

Ο Παυσανίας αναφέρει εννέα (9) πόλεις – σταθμούς απ όπου θα ξεκινήσει να επισκεφτεί τη γύρω περιοχή και να καταγράψει τις παρατηρήσεις του. Είναι οι παρακάτω κατά σειρά επίσκεψης:

Μαντίνεια, Ορχομενός, Φενεός, Ηραία, Γόρτυς, Μεγάλη πόλις, Λυκόσουρα, Φιγαλία και η Τεγέα.

Παρουσίαση πέμπτου, έκτου και εβδόμου σταθμού.

Πέμπτος σταθμός: Γόρτυς

Συνεχίζοντας ανατολικά φτάνει στο χωριό Μάραθα κοντά στο Βλαχόραφτη και ο επόμενος σταθμός είναι η Αρχαία Γόρτυς. Δύο εξόδους κάνει από εδώ ο Παυσανίας.α) Βόρεια συναντά τις πόλεις Τεύθις (Δημητσάνα) και Θεισόα του Μαινάλου (κοντά στην Καρκαλού). β) Νοτιοανατολικά κατευθυνόμενος προς Μεγαλόπολη συναντά το μνήμα Παραιβασίου κοντά στο σημερινό χωριό Ελληνικό. Ύστερα τα ερείπια της Βρένθης (σημερινή Καρύταινα) και περνώντας την αριστερή όχθη του Αλφειού φτάνει στην Τραπεζουντία χώρα, όπου συναντά την ερειπωμένη Τραπεζούντα που ίσως ήταν μητρόπολη της Τραπεζούντας του Πόντου. Πιστεύεται ότι ευρίσκετο στη θέση των σημερινών χωριών Κυπαρίσσια και Μαυριά της Μεγαλόπολης. Συνάντησε ακόμη την πόλη Βασιλίς κοντά στο χωριό Ίσιωμα. Μετά τη Θωκνία φτάνει στη Μεγάλη πόλη, τη σημερινή

Μεγαλόπολη.

Έκτος σταθμός: Μεγάλη πόλις

Η αρχαία Μεγαλόπολη εποικίστη από Αρκαδικές κώμες για να περιοριστεί έτσι η εδαφική επέκταση της Σπάρτης. μετά τη μάχη των Λεύκτρων όταν ο Επαμεινώνδας νίκησε τους Σπαρτιάτες.

Μνημεία: Στη δυτική όχθη του Ελισσόντα υπήρχε ο περίβολος των ιερών της Δήμητρας και της Κόρης με τα αγάλματά τους. Τα αγάλματα των Ωρών και του Πάνα, των Νυμφών και του Φιλίου Διός, της Αφροδίτης, της Ήρας, των Μουσών, του Ηρακλή καθώς και ανδριάντες διασήμων πολιτών.Στη νότια όχθη του Ελισσόντα ήταν το μεγαλύτερο θέατρο της Ελλάδος, ναοί, βωμοί τα αγάλματα του Ερμή, του Απόλλωνα και γενικά όλων των Ολυμπίων Θεών.

Από την Μεγαλόπολη έκανε επτά διαδρομές.

α) Νοτιοδυτικά με κατεύθυνση τα όρια Αρκαδίας – Μεσσηνίας. Η Κρωμίτης χώρα κοντά στη Βελιγοστή, ο τόπος της Νυμφάδος και το Ερμαίον, ερμαϊκή στήλη στα σύνορα με την Μεσσηνία, αναφέρονται. στην πρώτη διαδρομή.

β)Δυτικά μέχρι το κατά Δέσποιναν Ερμαίον, σύνορα με τη Μεσσηνία.

γ) Νότια, μέχρι το κατά Βελιμίναν Ερμαίον, σύνορα με τη Λακεδαίμονα.

δ) Βόρεια η διαδρομή ήταν πολύ κοπιαστική. Μεγάλη πόλη – Σκιάς – κώμη των Χαρισίων (Τρίλοφο) – Τρικόλωνοι – Ζοιτία (Ζώνη) – Παρωρία (Παλιομοίρι) – Θυραίο (κοντά στη Σύρνα) – Φάλανθος (δυτικά της Αλωνίσταινας) – Μεθύδριον – Νυμφασία πηγή.

ε) Βόρεια παράλληλα προς την προηγούμενη διαδρομή συναντά την Παλίσκιο χώρα, την ερειπωμένη πόλη των Περαιθέων, Λυκόα (κοντά στη Σιλίμνα) , Μαίναλος, Σουματία (πάνω στο βουνό της Σιλίμνας). στ) Δυτικά , ερείπια των Μακαρεών (κοντά στο Χωρέμι), των Δασεών (Απιδίτσα),η κώμη Ακακήσιον, το ιερόν της Δέσποινας.

Έβδομος σταθμός: Λυκόσουρα

Ο Παυσανίας φτάνοντας στη Λυκόσουρα μας περιγράφει με κάθε λεπτομέρεια τα ιερά και τα αγάλματα που συνάντησε σ αυτόν το χώρο, μεταξύ αυτών και το σύμπλεγμα του Δαμοφώντα. Τρεις διαδρομές έκανε από τη Λυκόσουρα.

H πρώτη διαδρομη έγινε βορειοδυτικά προς το όρος Λύκαιον, τον Αρκαδικό Όλυμπο.

Η δεύτερη διαδρομή προς νότον μέχρι την πόλη Μέλπεια και τα όρη Νόμια που ανήκαν στη Αρκαδία.

Η τρίτη διαδρομή έγινε προς την Αρκαδική τότε πόλη Φιγαλία, νοτιοδυτικά. Αναφερόμενα μνημεία της περιοχής.Το ιερό της Δέσποινας, ο ναός της Αρτέμιδος Ηγεμόνης, ανάγλυφες διακοσμήσεις και οι βωμοί της Δέσποινας της Δήμητρας και της Μεγάλης Μητρός. Το σύμπλεγμα του Δαμοφώντα με τα αγάλματα της Δήμητρας και της Δέσποινας, της Άρτεμης και του Ανύτου. Αναφέρεται ακόμη το Μέγαρο και το ιερό του Πανός.

Σινάνο – Ονομασία

Σας παραθέτω ολόκληρο ένα μήνυμα που έλαβα σχετικά με το όνομα ΣΙΝΑΝΟ

Αγαπητέ Πάνο Αλεβίζο, Πολύ σημαντική η προσφορά σου με το site της Μεγαλόπολης – ΣΙΝΑΝΟ. Σχετικά με την ονομασία ΣΙΝΑΝΟ, η δική μου θεωρία είναι ότι προέκυψε προς τιμήν του Omar Sinan, επιφανέστατου οθωμανού Αρχιτέκτονα(1489-1588) και γόνου ελληνορθόδοξης οικογένειας, που στρατολογήθηκε στο παιδομάζωμα του 1512 κι έγινε Γενίτσαρος, κατόπιν αξιωματικός του Μηχανικού και Αρχηγός Πυροβολικού του οθωμανικού Στρατού. Θεωρείται ως ο μέγιστος Αρχιτέκτων-Πολεοδόμος της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Προφανώς το γεγονός ότι η Μεγάλη Πόλη της Αρκαδίας υπήρξε προϊόν συγκεκριμένου Πολεοδομικού Σχεδιασμού (Επαμεινώνδας-390 π.Χ.)που διαμορφώθηκε από ΜΗΔΕΝΙΚΗ ΒΑΣΗ, θα πρέπει να εντυπωσίασε τον Omar Sinan και ενδεχομένως να επισκέφθηκε την περιοχή περί το 1550-1570.Στο μοναδικό τότε κατοικούμενο μικρό οικισμό, κοντά στα ερείπια της Μεγάλης Πόλεως, πιθανώς να διέμεινε ο Omar Sinan αρκετό διάστημα ερευνώντας τη Μεγάλη Πόλη, οπότε είναι εύλογο ο οικισμός αυτός έκτοτε να έλαβε την ονομασία ΣΙΝΑΝΟ. Εάν δεν υπάρχει άλλη πιό πιθανή εκδοχή για το όνομα ΣΙΝΑΝΟ, νομίζω ότι η άποψή μου είναι η πλέον βάσιμη και θα άξιζε κάποιος πανεπιστημικός ερευνητής να ασχοληθεί, σε συνεργασία με το Πανεπιστήμιο της Κωνσταντινούπολης, που έχει πλούσιο αρχειακό υλικό για τον Omar Sinan.

Με φιλικούς χαιρετισμούς ΘΩΜΑΣ Ε. ΓΚΙΟΚΑΣ Ναυαρίνου 59 – ΤΡΙΠΟΛΗ.