Αρχαία Γόρτυνα

Αποτέλεσε μία από τις σημαντικότερες πόλεις της αρχαίας Αρκαδίας, γνωστό λατρευτικό και θεραπευτικό κέντρο όλου του ελληνικού κόσμου.

Αν και δε σώζονται πολλά στοιχεία για την ίδρυση της πόλης, αρκετοί μελετητές την τοποθετούν στο δεύτερο ήμισυ της δεύτερης χιλιετίας π.Χ.

Γνώρισε τη μεγαλύτερη ακμή της στα κλασικά χρόνια (4ος αι. π.Χ.), κυρίως λόγω της θέσης της, δηλαδή πάνω στο δρόμο για την Ολυμπία. Στην πόλη υπήρχε ιερό του Ασκληπιού και ιαματικά λουτρά. Τα λουτρά χρησιμοποιούσαν τεχνολογία κίνησης θερμού αέρα για να θερμαίνονται και στην ακμή τους μπορούσαν να εξυπηρετήσουν ταυτόχρονα γύρω στους 30 ανθρώπους.

Η σημαντικότητα του χώρου φαίνεται και από την επίσκεψη του Μεγάλου Αλεξάνδρου. Ο Αλέξανδρος αφιέρωσε στους θεούς την πανοπλία του και το δόρυ του. Ο Παυσανίας, αν και επισκέφθηκε την πόλη πολύ αργότερα και όταν είχε ήδη παρακμάσει, αναφέρει ότι το άγαλμα του Ασκληπιού και της Υγείας ήταν φτιαγμένα από πεντελικό μάρμαρο και ότι στο χώρο ακόμα υπήρχε ο θώρακας και η άκρη του δόρατος του Μεγάλου Αλεξάνδρου. Η πόλη σταδιακά παρήκμασε και μάλλον εγκαταλείφθηκε στους πρώτους χριστιανικούς χρόνους.

Οι ανασκαφές έχουν φέρει στο φως τμήματα της αρχαίας πόλης και του Ασκληπιείου. Ειδικότερα, σήμερα διακρίνονται οι κεντρικοί χώροι των λουτρών και τα βοηθητικά δωμάτια, τμήματα του ναού του Ασκληπιού και τμήματα της οχύρωσης της πόλης. Στο χώρο έχουν βρεθεί πολλά αναθήματα αφιερωμένα στους θεούς της ίασης.

Τα ερείπια της πόλης βρίσκονται στις όχθες του ποταμού Λούσιου και προσεγγίζονται από τα χωριά Ελληνικό, Ατσίχολος και από τη Μονή Προδρόμου. Λόγω της ιδιαίτερης φυσικής ομορφιάς, εκεί καταλήγουν και τα περισσότερα μονοπάτια του ποταμού. Φτάνοντας ο επισκέπτης βλέπει πρώτα το Ασκληπιείο. Για τα υπόλοιπα τμήματα της πόλης χρειάζεται πεζοπορία προς το νότιο μέρος της κοίτης του Λούσιου.